اصل پرهیز از مقایسه کردن را جدی بگریم
یکی از روش های معمول میان والدین، اعضای خانواده و
معلمان این است که به منظور تحریک و انگیزه دهی بیشتر یک کودک، او را با کودکان
دیگر...
مانند خواهر، برادر، دوستان و اقارب، همکلاسی، هم مکتبی و یا سایر افرادی که کودک با وی شناخت دارد، مقایسه می کنند و به این ترتیب، به کودک تفهیم می کنند که تو در مقایسه با او چه مقدار ضعیف و ناکاره ای. بدون شک بخش عمده این مقایسه کردن ها با حسن نیت و به منظور انگیزه دهی کودک انجام می شود، اما روانشناسان عقیده دارند که این روش نه تنها موثر نیست که به طور قطع زیانبار و دارای نتیجه منفی نیز است. لطفاً به توصیه زیر در این مورد دقت کنید:
«هرگز توانایی ها و ناتوانی های کودکی را با کودک دیگر مقایسه نکنید، زیرا مجموعه عواملی که موجب شکل گیری رفتار یک کودک می شود با کودک دیگر متفاوت است. شایسته است تأکید شود که منظور از مجموعه عوامل، آن هایی هستند که از بدو انعقاد نطفه تا زمان حیات کودک در فرایند رشد و تحول او در ابعاد گوناگون دخالت داشته یا دارند. این اصل از اهمیت خاصی برخوردار است و همواره به مادران و پدران توصیه می شود که حتی کودک را با خواهر یا برادر ، پسر خاله ، پسر عمه ، دختر خاله، دختر عمه یا دوستانش مقایسه نکنید.
کودک از غرور خاصی برخوردار است و نزد همسالان و کودکان دیگر از آبرو و احترام ویژه ای برخوردار است؛ لذا وقتی شما کودکی را با کودک دیگر مقایسه می کنید (به طور معمول مقایسه بر اساس ناتوانی ها صورت می گیرد) در واقع غرور او را می شکنید. به او بی احترامی می کنید. توانایی های او را نادیده می گیرید و ناتوانایی های او را به منظور تحقیر و سرزنش او مطرح می کنید و به رخ او می کشید.
به طور مشخص گاهی اوقات والدین زمان خودشان را با زمان فرزندشان مقایسه می کنند و اظهار می دارند: وقتی من بچه بودم، هرگز این کار را نمی کردم! یا زمانی که من در سن شما بودم، همیشه این طور عمل می کردم. بدیهی است ما اجازه نداریم خود و زمان خود را با فرزند و زمان او مقایسه کنیم. به دیگر سخن، مقایسه کردن کودک، یعنی نادیده گرفتن اصل تفاوت های فردی، یعنی خجالت دادن کودک و تحقیر کردن او. بنابراین توصیه می شود در صورت لزوم کودک را با خودش مقایسه کنید. این مقایسه باید بر اساس توانایی های کودک در فضایی صمیمی و محرمانه صورت گیرد و بدانید علی رغم وجود شباهت ها میان کودکان، هیچ کودکی به طور مطلق شبیه کودک دیگر نیست.
اصولاً چرا کودکی را با کودک دیگر مقایسه می کنید؟ هدف شما چیست؟ می خواهید به چه نتیجه ای برسید؟
بنابراین :
هرگز کودک را با کودک دیگر مقایسه نکنید؛ بلکه با خودش و وضعیت قبلی و کنونی او مقایسه کنید.»
(وبسایت پروفیسور سلطان زاده)
