دلایل حضور کمرنگ مردم در پای صندوقهای رای انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۸

هم‌زمان با پایان چهارمین دور برگزاری انتخابات ریاست جمهوری کشور، بنیاد انتخابات شفاف افغانستان(تیفا) در گزارشی از یافته‌های ناظرین خود اعلام کرده که اشتراک مردم در تمام ولایات در انتخابات ریاست جمهوری کم‌رنگ بوده است ...

دلایل حضور کمرنگ مردم در پای صندوقهای عبارتند از:

 ـ  تقلب های گسترده

تقلب گسترده در دستگاه حکومتی و عدم باورمندی  مردم از تاثیر گزاری رای شان در سرنوشت آینده کشور.

تیفا گزارش کرده که در تعدادی از ولایات به شمول کابل، غزنی، غور و سرپل، رنگ انگشت رای‌دهندگان پاک می‌شده.

ـ  مشکل تخنیکی در دستگاه بایومتریک و نبودن اسم عده ای از رای دهندگان در دستگاه بایومتریک،

طبق اعلام تیفا لیست رای‌دهندگان با چالش‌های فراوانی از آغاز تا پایان مواجه بوده و دستگاه‌های بایومتریک در ۸ ولایت نیز با مشکلات عدیده‌ای مواجه بوده‌اند؛ "تعدادی از دستگاه‌ها چارچ تمام نموده و پاوربانک‌ها نیز کار نداده، در ۱۰۹ محل رای‌دهی، دستگاه‌های بایومتریک در محلات زنانه، لیست محلات مردانه و بالعکس را پرینت می‌دادند و همچنین در ۷۳ محل رای‌دهی دستگاه‌های بایومتریک پس از ساعت ۱۱ تا ۱۲ از کار افتاده و یا کار ابزار بایومتریک کند و آهسته گردیده بود، دستگاه‌های اضافی نیز پاسخگوی تمام محلات نبوده است".

ـ  نبود کادر و نیروهای فنی:

تیفا  اعلام کرده  است که در ۲۴ درصد محلات رای‌دهی نظارت شده، کارمندان انتخاباتی آشنایی کامل با کار دستگاه‌های بایمتریک نداشته و نیز افراد زیرسن در ۱۸ درصد محلات رای‌دهی در ولایاتی همچون جوزجان، خوست، پکتیا، غور، فراه، نیمروز و زابل به عنوان کارمند محل رای‌دهی استخدام گردیده بودند.

ـ کمبود و توزیع نامناسب اوراق رأی‌دهی متناسب

به گزارش تیفا، در تعدادی از مراکز رأی‌دهی اوراق رأی‌دهی متناسب به لیست رأی‌دهندگان همان مرکز ارسال نگردیده و در مرکز کمرک، ولسوالی مالستان ولایت غزنی تعداد ثبت‌نام شدگان 3 هزار تن است، اما تنها ۲۰۰ ورق رأی‌دهی ارسال گردیده است.

ـ به تاخیر باز شدن برخی مراکز

یکی از چالش هادر روند رای دهی به تاخیر باز شدن برخی مراکز بوده است که چند دلیل دارد، اول کارمندان سر وقت حاضر نشده اند، دوم مسوولین محلی ولایات پیش از افتتاح رسمی انتخابات، نگذاشتند که مراکز باز شود که بیشتری این موارد در ولایات مانند کابل، پکتیا، میدان وردک و خوست بوده است و یقیناً از جمله تخلفات انتخاباتی به شمار می رود.

ـ  جابجایی لیست رای دهندگان

مشکل دیگر در لیست رای دهندگان بوده است، اولاً لیست ها براساس حروف الفبا درست ترتیب نشده است و ضمناً لیست یک ولسوالی به ولسوالی دیگر رفته است که این موارد بیشتر در ولایات مانند خوست، ننگرهار، پنجشیر، نیمروز، بدخشان، زابل، سرپل و کابل دیده شده است، متاسفانه مشکلاتی که در انتخابات گذشته نیز وجود داشت.

با اینکه مسوولین کمیسیون جدید تعهد کرده بودند که مشکلات گذشته را رفع می کنند، اما به نظر می رسد یا اینکه رفع نتوانسته است و یا اینکه به خاطر رویکردهای سیاسی این سهلانگاری عمدی بوده است، به دلیل اینکه وقتیکه لیست ها اشتباه فرستاده شد وقت می گذره و مردم از رای دادن باز می ماند، بنا بر این ممکن است که به هدف تقلب این کار صورت گرفته باشد مثل اینکه شب گذشته درهلمند و برخی از ولایات دیگر صندوق ها پیش از پیش پر شد که نوع آشکاری از تقلب است.

ـ تهدید طالبان  و نا امنی

در  در بسیار مراکز وضعیت امنیتی بسیار وخیم بوده  و راکت‌های بسیاری پرتاب شده که به صورت کامل روند رای‌دهی را با چالش مواجه ساخته  شده بود.

ـ سر خوردگی و مأیوس شدن مردم از حکومت دو سره یا شرکت سهامی غنی و عبدالله که متأسفانه در حکومت ع و غ به آرای مردم اهانت گردید.

به گفته حکمتیار، دو رهبر حکومت وحدت ملی دقیقا طی پنج سال مانند دو "انباغ" با هم رفتار کردند و در هر قضیه خرد و بزرگ همدیگر را متهم کردند؛ این‌ها کار را به جایی رساندند که مرجع تصمیم گیری نه ارگ باشد و نه سپیدار، بلکه قضایا باید به سفارت خانه‌ها محول شود.

به گفته این رهبر پرجنجال جهادی آقای حکمتیار، ، "اگر ما امروز به بدترین وضع قرار داریم که در طول تاریخ افغانستان سابقه نداشته، عامل اصلی همین دو تیم بوده و دراین انتخابات نیز تصمیم تقلب گسترده را گرفته‌اند، بر اساس گزارش از ولایات مختلف کشور، از قبل دست به مهندسی انتخابات زده‌اند".

ـ نا امن سازی عمدی مناطق توسط طرفداران غنی

طبق گزارشات واصله تیم‌های عبدالله و غنی در انتخابات 1398 مناطق امن را عمدا ناامن کردند؛ به دلیل این‌که در این مناطق نفوذ نداشتند و خواستند اهالی این مناطق را از شرکت در انتخابات محروم کنند.

کمیسیون انتخابات از شمارش بیش از نیمی از انتخابات ریاست جمهوری خبر داده است. در این مراکز، یک‌ملیون و پنجاه و یک هزار و نه صد و نود هشت نفر به ترتیب زیر رای داده‌اند:

بدخشان: ‌۶۰۲۸ نفر

بادغیس: تلفن‌ها قطع است

بغلان: ۱۳۶۹۵ نفر

بلخ: ۵۳۳۳۴ نفر

بامیان: ۷۰۹۳۹ نفر

دایکندی: ۶۹۸۸۰‌ نفر

فراه: تلفن‌ها قطع است

فاریاب: ۸۷۷۱ نفر

غزنی: تلفن‌ها قطع است

غور: ۱۵۰۵۴ نفر

هلمند: ۱۸۶۴۱

هرات: ۵۷۳۵۸ نفر

جوزجان: ۱۸۲۱۵ نفر

کابل: ۴۰۴۸۰۸ نفر

کندهار: ۲۵۱۵۳ نفر

کاپیسا: ۱۰۱۴۰ نفر

خوست: ۵۰۵۴۹ نفر

لغمان: ۱۳۷۳۶ نفر

لوگر: ۲۷۸۴ نفر

میدان وردک: ۴۷۸۳ نفر

ننگرهار: ۲۲۸۱۳ نفر

نیمروز: ۳۷۰۵ نفر

نورستان: ۷۷۳۶ نفر

پکتیکا ۳۰۶۸ نفر

پکتیا: ۱۱۷۶۱

پنجشیر: ‌۱۰۱۴۳

پروان‌: ۱۴ ۲۰۸ نفر

سمنگان: ۱۵۵۳۹ نفر

سرپل: ۱۵۰۴۰ نفر

ارزگان: ۴۳۶ نفر

‌کنر: ۳۹۹۸ نفر