تأملی بر دوچرخه سواری رحیمه خاوری در مرکز ولایت دایکندی

 

متأسفانه تصاویری از رحیمه خاوری در حال دوچرخه سواری در اطراف چوک شهرک جدید نیلی در مرکز ولایت دایکندی در فضای مجازی به نشر سپرده شده است...

 

 

وی خبرنگار و متولد برگر میرامور می باشد.

این أمر واکنش های متفاوتی را تا کنون بدنبال داشته اند، از یک طرف قلوب  مومنین و متدینین جریحه دار و غمناک گشتند چرا که به زعم  آنان این حرکت یک نوع هنجار شکنی  و ترویج بی عفتی در میان بانوان می باشند. از سوی دیگر تعداد اندکی دانسته یا ندانسته این اقدام را ستایش و نوعی تلاش برای فردای بهتر و عبور از سرنوشت دیروز مادر و خواهرش تفسیر کرده است و نیز او را الگوی عصیانگر زنان در خانه نشسته دایکندی و خبرنگار بایسکل سوار شهر دانسته که برای قلقلک دادن باورهای چوبین و خشک ملای ده رسالت یافته است.

جهت روشن شدن فلسفه مخالفت علما و متدینین در برابر  اینگونه هنجار شکنی ها و نیز جهت رفع شبهات که در ذهن بسیاری از جوانان شکل گرفته، مجبور شدم که نکاتی را در این خصوص به بحث بگذارم:

اول این که:ً اسلام  نگاهی جنسیتی به زن و مرد ندارد و از نظر اسلام  زن و مرد دارای منزلت، کرامت و شخصیت برابر اند، و برای هرکدام حقوقی تعیین و مقرر شده است، مرد سالاری و زن سالاری هردو از دید اسلام مردود می باشد، اگر حقوق زن در جامعه رعایت نمی شود یا احیاناً برخی مردان بر زنان ستم روا می دارد این ها دلیل نمی شود که ما  زنان را به سمت بی عفتی و گناه سوق بدهیم  و نسخه ی را برای زنان جامعه ی خود تجویز نماییم  که خلاف شأن و کرامت آنان  می باشد، بلکه تکلیف همگان این است که ملتزم به رعایت حقوق زنان مطابق اسلام باشیم.

دوم این که: شخصی در دفاع و حمایت از رحیمه خاوری نوشته است که  "رحیمه خاوری ... این بار هم ریگ در چشم سنت و باورهای کلیشه یی ملای قریه زده بر بایسکل سوار شده است" در این زمینه یاد آور می شوم، به سخن و قضاوتی کلیشه ی اطلاق می شود که بدون دلیل و برهان بر پایه ی سلیقه و غیر سنجیده باشد، از اینرو قضاوت و سخنان عالمان دین که از پشتوانه دین، عقل و فطرت انسان در حوزه حجاب و عفت زنان مطرح می شود کلیشه ی نیست، بلکه بر عکس سخنان تمجید گران فرهنگ غرب، کلیشه ی می باشد و تحت تأثیر تبلیغات منفی دشمن و غربیها، بر چیزهای نسبت به زنان صحه می گذارد که خلاف وجدان، عقل و دین می باشد از اینرو می توان گفت که این خانم زیرچرخهای بایسکل خویش شخصیت،عفت و پاکدامنی خودش را خورد و خمیر کرده است، نه دین و اسلام را.

سوم این که: علاوه بر پیامدهای فردی دوچرخه سواری دختران؛ نباید از پیامدهای زیانبار آن در عرصه اجتماع و تهدید امنیت اخلاقی و عفت عمومی جامعه هم غافل ماند. این رفتار بخصوص از سوی دختران نوجوان و جوان در انظار عمومی با توجه به حالت نشستن بر روی دوچرخه و نوع پوششان، غالبا موجب تحریک نوجوانان و جوانانی می شود که این مسأله موجب مفسده می شود و هرچه که مفسده ی بدنبال داشته باشد حرام است.

چهارم این که: درمنابع دین، روایاتی داریم که از آن منع دو چرخه سواری بانوان استفاده می شود که در ذیل به برخی از آن روایت اشاره می شود:

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «نَهى‏ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَنْ یُرْکَبَ سَرْجٌ بِفَرْجٍ». »امام صادق(علیه السلام) از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) نقل می کنند: که حضرت از سوار شدن زنان بر زین نهی کرده اند. (وسایل الشیعه20/178 و اصول کافی5/516)

 در ادامه می فرمایند: «السَّرْجُ مَرْکَبٌ مَلْعُونٌ لِلنِّسَاءِ». » زین مرکب نفرین شده ای برای زنان است (وسایل الشیعه 11/497. الکافی‏،کلینى، محمد بن یعقوب‏ناشر: موسسه علمى فرهنگى دار الحدیث، ج 13،ص274).

این دو روایت، بانوان را از نشستن بر زین و سوارکاری نهی می کند و شدت نهی در روایات دوم به حدی است که مرتکب این عمل موردنفرین امام صادق (علیه السلام) قرار گرفته است.

امام صادق (علیه السلام) در ضمن روایت دیگری که علائم آخر الزمان را بیان می کنند، چنین فرمودند: إذا تَشَبَّهَ الرِّجالُ بِالنِّساءُ وَالنِّساءُ بِالرِّجالِ، وَاکتَفَى الرِّجالُ بِالرِّجالِ وَالنِّساءُ بِالنِّساءِ، ورَکِبَ ذَواتُ الفُروجِ السُّروجَ،...» فرمود: «هنگامى که مردان، خود را به زنان و زنان، خود را به مردان تشبیه کنند و مردان به مردان و زنان به زنان بسنده کنند و زن‏ها بر مرکب‏ها سوار شوند (نام کتاب: دانشنامه امام مهدى« عجل الله فرجه» بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ‏، محمدى رى‏شهرى، محمد،ج7،ص 389،ناشر: موسسه علمى فرهنگى دار الحدیث ،قم- ایران‏)

امیرمؤمنان علی (علیه السلام) در حدیثی با اشاره به این نهی، می فرمایند: « لاتحملوا الفروج علی السروج فتهیّجوهنّ للفجور »زنان خود را، بر زینها سوار نکنید، که این کار باعث تحریک و تهییج شدن آنان به سمت فساد و گناه می شود. » ((وسایل الشیعه20/178 و اصول کافی 5/516)

حال اگر پرسیده شود که ارتباط این روایات با مسأله دوچرخه سواری بانوان چیست؟ در پاسخ باید گفت: با توجه به تعابیری که در روایات آمده "سرج"، "سروج" و "رکوب" ؛ یعنی زین و نشستن بر زین، و در نظر گرفتن این نکته که در اینجا سوارکاری و نشستن بر اسب و امثال آن خصوصیتی ندارد، برداشت اولیه ما از این روایات این است که نهی متوجه نشستن بر هر زینی است چه زین اسب و امثال آن از حیوانات باشد و چه زین دوچرخه، موتورسیکلت و امثال آن از وسایل نقلیه. بخصوص وقتی به این مسأله توجه کنیم که معمولا زین حیوانات بزرگ تر و پهن تر بوده است و زین دوچرخه کوچکتر و باریکتر و میزان تحریک کنندگی در آن بیشتر.

 اگر مروری تاریخی هم به این قضیه داشته باشیم خواهیم دید که سیره و روش مسلمانان در صدر اسلام و تا مدت ها پس از آن چنین بوده است که در مسافرت ها و جابجایی ها، خانم ها بر کجاوه سوار می شدند نه بر زین حیوانات.

پنجم این که: هر چیزی که موجب تهییج قوای شهوی غیر زوج باشد و نیز هر چیزی که مفسده‌ای بر ‌آن مرتب شود حرام است و این فرع مانند بسیاری از فروع  دیگر مندرج در قواعد کلی است و حکمش از آن استفاده می‌شود.

 

 

ششم این که: مراجع عظام به عنوان کارشناسان دینی دوچرخه سواری بانوان را بدلیل مفسده ی که در جامعه دارد جایز نمی داند و از آن منع کرده است که در ذیل به برخی از فتاوی مراجع بزرگوار شیعه اشاره می شود:

ایت الله العظمی خامنه ی

سؤال: مدتی است در فضای مجازی خبری از دفتر جنابعالیمنتشر شده که دوچرخه سواری بانوان با رعایت نکات شرعی جایز اعلام گردیده...اگر امکانش هست پیرامون این حکم و صحت و سقم آن توضیحی فرمایید. آیا دوچرخه سواری بانوان در خیابان جایز است ؟

جواب: دوچرخه‌سواری بانوان در مجامع عمومی و نیز در جایی که در معرض دید نامحرم باشد، حرام است.

 در جای دیگر آن حضرت فرموده است:

دوچرخه‌سواری برای دختران و بانوان در مجامع عمومی و در منظر نامحرم موجب جلب نظر مردان و در معرض فتنه و به فساد کشیده شدن اجتماع و منافی با عفت بانوان است و لازم است ترک شود و در صورتی که در منظر نامحرم نباشد فی نفسه اشکال ندارد

منبع: پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری

  آیت الله صافی گلپایگانی (دامت برکاته):

مستدعی است نظر مبارک خویش را در مورد ورزشهای بانوان از قبیل: دوچرخه‌سواری، اسب سواری، قایقرانی و دو و میدانی در اماکن و معابر عمومی بیان فرمایید. در ضمن بفرمایید تماشای این نوع برنامه‌ها از تلویزیون چه حکمی دارد؟

ج. اجرای این گونه برنامه‌های خلاف عفّت و غیرت و سنن و تعالیم اسلامی به اسم ورزش در اماکن و معابر عمومی علاوه بر آنکه نمایش و جلوه دادن مفاتن بدن بانوان به مردان اجنبی است، مستلزم ترویج فحشاء و منکرات و مفاسد عظیمه است و تماشای این برنامه‌ها و تشویق و ترغیب به آنها حرام است خداوند متعال جامعه اسلامی ما را که در عصر حاضر پرچم اسلام و حاکمیت احکام اسلام را در دنیا به اهتزاز درآورده و مسلمانان را سربلند و عزیز قرار داده از اینگونه خطرات که موجب تشویش اذهان و خدشه‌دار شدن شخصیت اسلامی ما است حفظ فرماید.والله العالم

آیت الله مکارم شیرازی (دامت برکاته):

سؤال ـ حکم دوچرخه سوارى و موتور سوارى خواهران با مانتو در سطح شهر، با توجّه به آثار و تبعات سوء اجتماعى و اخلاقى آن، چیست؟

 جواب: با توجّه به پیامدهاى سوئى که این گونه امور دارد، لازم است از آن پرهیز شود. و به وسوسه‌هایى که این و آن مى‌کنند توجّه نکنند.

(به نقل از: کتاب احکام بانوان (جدید): مطابق با فتاواى حضرت آیت الله العظمى مکارم شیرازى(دامت برکاته) تهیه و تنظیم : ابوالقاسم علیان‌نژادى، تاریخ انتشار : 1389).

 آیت الله سیستانی(دامت برکاته):

سؤال :آیا دوچرخه سواری برای دخترام درمکانی مانند پارک مانعی دارد اسکیت چطور؟

جواب: اگر در معرض دید نامحرم باشد ووضع اوتحریک کننده باشد جایز نسیت.

منبع:سایت آیت الله سیتانی ،بخش فارسی ،قسمت سوال ها و جواب ها ،حرف(د) کلمه دوچرخه.

آیت لله بهجت (ره):

آیا زنان مى  توانند در ملاء عام دوچرخه سوارى و اسب سوارى کنند؟

ج. هر چه زمینه  ساز فساد است، حرام است.

آیت الله سبحانی تبریزی(دامت برکاته):

س. ورزش بانوان خصوصاً موتور و دوچرخه سوارى در محافل عمومى چه حکمى دارد؟

ج. بسمه تعالى، این قبیل کارها زمینه ساز گسترش گناه در جامعه است، از آن اجتناب شود. والله العالم